Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) Çekirdeksel Işıma Dedektörleri Aplikasyon ve Araştırma Merkezi (NÜRDAM) ateş dedektörü prototipi üretti. NÜRDAM cuşiş dedektörü, orman yangınları özellikle almak amacıyla, gelişigüzel türlü yangını erken belirleme ederek, birey ve dünyalık kayıplarının önüne geçilmesini sağlayacak.

Coşkunluk algılayıcılarının evcil ve milli üretiminin sağlanması ve geliştirilmesi için NÜRDAM Müdürü Dr. Sert Koruyucu öncülüğünde, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Nanoteknoloji ve Biyoteknoloji Enstitüsü tedrisat üyeleri Doç. Dr. Arif Kösem ve Doç. Dr. Sadullah Öztürk eliyle “Er Uyarı Sistemine Eş Yangın Algılayıcı Tasarımı ve İmalatı” projesi hazırlandı.

Patentli teknolojisi ile alevden yayılan mor ötesi ışınlarını algılayarak, yangını belirleme fail yerel alaz dedektörü projesi, TÜBİTAK yoluyla desteklendi. Proje çerçevesinde NÜRDAM alaz dedektörü prototipi üretildi.

Daha serbest açılı algılama işleyen dedektör, muadillerinin 120 derecelik kavrama açısına karşın 360 dereceye vasıl kavrama açısına topluluk. İthal muadilleri 30 metreden kavrama yapabiliyorken, NÜRDAM dedektörü 100 metreden yangını belirleme edebiliyor.

“Çokça geniş arazide alevi belirleme edebiliyoruz”

Ilk Örnek aşamasındaki nişane hakkında bilgiler veren Yalçın Kalkan, “Birkaç metrelik günah payıyla çokça geniş arazide alevi belirleme edebiliyoruz. Temsil tıpkısı insan çakmağın taşıyla oynadığında birlikte, o anlamak taşından çıkan kıvılcımı tayin ederek çevir sinyali üretebilecek, bire bir zamanda bu sinyali algıladığında bölgeden 15 saniyelik güdük görüntüler alıp bunu ilişkin merkezlere iletebilecek dizge üstünde çalışıyoruz. Bu sayede alelhusus orman yangınlarının haddinden fazla bodur sürede tespiti hem bile failinin belirlenmesi sağlanabilecek” dedi.

“Şuan 3-4 bin liraya dünyalık edebiliyoruz”

Kalkan, Türkiye’birlikte bulunan durumda nısıf iletken tabanlı ithal yalaz dedektörlerinin kullanıldığına belen ederek, “Bizim ürettiğimiz gazlı alaz dedektörlerinin dünyada ticari tıpkısı muadili yok. Gazlı yalaz dedektörlerinin avantajı elan aceleci ve akıllıcasına çalışmaları, elan açık açıdan algılama yapabilmeleri. Tahminî 10 senede, olduğu kadar çöpe atılacak yarı nâkil yalaz dedektörünün ülkemize girişi 5-6 bin ekü bandında. Bizim gazını değiştirerek, bakım sürecinden geçirerek, yarı iletken modele bakarak 4 intaç henüz ince kullanım ömrüne topluluk bu gazlı alev dedektörünü, şu dakika 3-4 bin liraya mal edebiliyoruz” diyerek konuştu.

Ürettikleri alaz dedektörünün aracısız ihraç edilebilecek benzeri kitap olduğunu anlatan Koruyucu, ürünün şu anda yatırımcısının bulunduğunu, prototipe ilişik ulusal ve uluslararası nişancı tescilinin ise kendilerine ilgilendiren olduğunu sözlerine ekledi. – BOLU