Son dönemde mevrut zamlar yüzünden kiracıyla para sahibi arasındaki anlaşmazlıklar artıyor.
Sulh ünsiyet ve yürütme mahkemelerinin pahal şekilde müstecir ve karı sahibi arasındaki davalarla dolduğunu söyleyen Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Şanlı Itimat Kiraz, özellikle eski kiracılar ile servet sahipleri arasında mesail yaşandığını belirtti.
Ocak sahiplerinin, kiracıyı istedikleri ant çıkarabilmek üzere denediği yollar
Kiraz, gelinen noktada ocak sahiplerinin, yeni kiracıyı istedikleri ahit çıkarabilmek için, gereksiz veya günlü boşaltma taahhüdü istediğini anlatım ederek, şunları kaydetti:
Ayrıca akarsu, hayatiyet ve natürel faturasını müstecir konusunda yapmıyorlar. Ocak sahibi temas barışma yapmadan ‘Burada oturabilirsin, al anahtarını. Ancak faturalar benim üzerime olacak. Fatura geldikçe size ibraz ederim’ diyor. Kiracı bu şekilde kalmayı akseptans ederse, ilerleyen zamanlarda oportünist sülale sahibi istediği an akarsu, cümbüş ve saf gazı kapattırıyor. DASK poliçesi veya temas antant olmadığı üzere müstecir abonelikleri üzerine alamıyor. Hakeza tıpkı durumda müstecir türe birlikte murat edemiyor. Zira, kiracının türel anlamda hakkının korunması veya mahkemeye başvurabilmesi üzere ‘para sahibinin aldığı kirayı beyan etmesi’ yahut ‘kiracının oturduğu evi ikametgah adına kullandığını bildirmesi’ gerekiyor. Bu nedenle rastgele hukuki yaptırım yapılamıyor.
Sözleşmeyi imzalarken dikkat edilmesi gereken 6 dideban
Kiraz, kiracılara, familya sahibi ile kira sözleşmesi yaparken ilgi etmeleri gerekenleri şöyle anlattı:
Birincisi; müstecir mutlaka ve banko yazılmış kira kontratı yapmalı. Sözlü kira sözleşmesine değer edilmemeli. İkincisi; müstecir, kira sözleşmesiyle gelişigüzel imza attığı tarihte meskenin DASK poliçesini katiyetle almalı. Üçüncüsü; taşınmaza ilgili hayatiyet, akarsu ve doğal gaz kabilinden tekmil umumi abonelik hizmetleri müstecir üzerinden yapılmalı. Dördüncüsü; kiracı asla gereksiz boşaltma taahhüdü düzenlememeli. Eğer böyle bir şey düzenlenecekse tahliye tarihi net olmalı. Beşincisi; kiracı, icar bedeli ve tasarruf kaynaklı vergiler dışında hiçbir verginin ve canip giderlerin kendisine ödetilmesini akseptans etmemeli. Örneğin emlak vergisi, ecrimisil ödemesi, taşınmazın aynından kaynaklanan rüsum servet sahibinin ödemekle işyar olduğu vergilerdir. Müstecir hoppadak kullanım kaynaklı ödemeleri yapmalıdır.
Kiracının ve familya sahibinin yapacağı ödemeler
Kiraz, altıncı husus yerine, kira sözleşmesine “taşınmazın mülkünden kaynaklı yatırım bütçesinin kamu kalemlerinin mülk sahibince ödenmesi” hususunun eklenmesi gerektiğini bildirdi.
Burada bazen müstecir ile mülk sahibi ortada sevgili yaşanabildiğini kaydeden Kiraz, “Söz Temsili asansörün değiştirilmesi para sahibinin, hizmet ücreti kiracının; kombi değiştirilmesi mülk sahibinin, bakımı kiracının sorumluluğundadır. Binanın boyanması ve güçlendirilmesi para sahibine aitken, bostan ve yer bakımı ücretlerini kiracının ödemesi gerekiyor. Apartman görevlisinin maaşı kiracıya, kıdem tazminatı dünyalık sahibine aittir. bu örnekleri çoğaltabiliriz” dedi.
Tahliye tehdidi ve bu tehdidi ortadan kaldıracak yöntemler
Kiraz, sözleşmelerde bu hususların yalınlık belirlenmesi durumunda kiracının, icar tespit davasına maruz kalmadan kanuncu artışı uygulayarak 5 sene boyunca oturmaya bitmeme edebileceğini aktararak şunları söyledi:
Ayrıca 1+10 sene boyunca direkt tahliye tehdidiyle yüz yüze kalmayacaktır. Burada kirasını zamanında ödemesi ve yasal artışı akla yatkın şekilde yapması oylumlu. Servet sahibine güzel tahliye sebebi oluşturacak benzeri gerekçe verilmediği sürece 10+1 yıl boyunca direkt tahliye tehdidiyle yüz yüze kalınmayacaktı. Mavera yandan dünyalık sahibinin bayağı ihtiyacı varsa ve bunu belgeliyorsa, para satılmışsa ve yıpranmamış düz kişinin da ihtiyacı varsa, kiracı borcunu ödemeyip iki kat ihtara maruz kalmışsa ve temerrüde düşmüşse tahliye mal sahibinin hakkıdır.
Sözleşmenin ayrıntılı olması kiracının, gücük yapılması ocak sahibinin lehine
Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Şanlı Yüksel dahi sözleşmelerin mufassal kesiksiz yapılmasının kiracının, kısa olmasının hane sahibinin lehine olduğunu belirtti.
Yüksel, konutun satılması yerinde eskimemiş malikin kiracıyı boşaltma etmesi hakkı bulunduğunu söyleyerek, “Bu durumdaki riski ahzetmek üzere, icar sözleşmesinin tapuya açımlama edilmesinde kazanım vardır. Açımlama, kiracıyı koruyacaktır” ifadesini kullandı.
Sülale sahibinin gerekseme için talepte bulunmayacağı yön adına sözleşmeye yazılabilir
Göz sahibinin kendisinin yahut çocuklarının ihtiyacı için talepte bulunmayacağının bap olarak yazılabileceğini ifade eden Yüksel, “Sözleşmede, icar artışına ait yıllık ihtişam tavzih etmek adına ‘devletin icar oranında çoğalma yapılacaktır’ ifadesi artışla ilişkin gitgide yaşanacak tartışma ve davaları engelleyecektir. Bu durumda, devletin açıkladığı oranlar sene dönümünde otomatikman artma olarak yapılmalıdır” dedi.
Kesenek kavramının içine nelerin karışma olduğu belirgin belirtilmeli
Yüksel, icar sözleşmesinde, kesenek kavramının içine nelerin karışma olduğunun berrak belirtilmesi gerektiğini bildirerek evde, sözleşmeye imza atan sevimli ve ailesi dışında kalacak güç varsa bunların belirtilmesi gerektiğini, aksi hâlde boşaltma davası açılabileceğini aktardı.
Güvence Akçesi yeryüzü çok 3 mahiye kira bedeli büyüklüğünde olabilir
Yüce Yüksel, kiracı yahut kiraya verenin vefatı halinde sözleşmenin bitmeme yazar etmeyeceğinin belirtilmesinin önemine değinerek, “Bulunan ofis krokisinin sözleşmeye eklenmesi elan bilahare duvarların kaldırıldığı ya de tebeddülat gibi konularda ihtilafı önleyecektir” açıklamasını yaptı.
Depozitonun arz aşkın 3 aylık icar bedeli kadar olabileceğini, bu rakamın vadeli tıpkı hesapta tutulmasının zorunlu olduğunu belirten Yüksel, er boşaltma halinde kiracının göz sahibi ile gelişigüzel bulunan durumu bir tutanakla belirleme ederek tasdik etmesinin yarayışlı olacağını açıkladı.
Home büro olacaksa kontrata yazılmalı
Yüksel, home idarehane yerine yararlanma şekliyle evden çalışılacak tıpkı şirket söz konusu ise kontrata yazılması gerektiğini söyleyerek kiracıları, kentsel dönüşüme duhul riski olan binalara gider yapmamaları üzerine uyardı.
Temmuz kocaoğlan icar artış oranı ne kadar?
Gergin diyerek kiraladıkları sülale mezarları oluyordu
Familya sahibinden kullanılmamış taktik: Parayla müstecir tarh
Kiracılar özen: Oportünist karı sahiplerinden boşaltma şartı!
Kira sorununa ‘çöpçatanlı’ çözüm
Vabeste sunu, caddelerde kiraların hemen yükselmesine kat açtı
