Beylikten evren devletine mutlu yürüyüşün mimarı: Ertuğrul Gazi

Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Komutan’in babası, Kayı boyunun lideri Ertuğrul Gazi, temellerini attığı medeniyetin evlatları marifetiyle asırlardır anılıyor.

Gündüz Yiğit ve Hayme Ana’nın oğlu, Halime Hatun’un eşi olan Ertuğrul Gazi’nin tevellüt tarihi değişmez olarak bilinmiyor fakat değişik kaynaklarda 1189-1281 yıllarında yaşadığı akseptans ediliyor.

Anadolu Selçuklu hükümdarı Alaeddin Keykubad vasıtasıyla Ankara tarafındaki Karacadağ bölgesi, ikta (devlete ilişik toprakların vergilerinin yahut gelirlerinin çeri ya bile sivil erkana bakım ve maaşlarına değer tahsisi) namına Ertuğrul Gazi’ye verildi. Ertuğrul Gazi, elan sonraları Kayı boyu ile 1230’dahi, bugün Bilecik’in Söğüt ve Kütahya’nın Domaniç ilçeleri sınırları zarfında kalan bölgeye yerleşti.

Çevresindeki beylik ve devletlerin durumlarını, siyasal şartlarını mebzul değerlendiren, komşularıyla tamamıyla ongun geçinerek Osmanlı’nın temellerini atan Ertuğrul Gazi’nin vefatından bilahare hesabına amiyane oğlu Osman Koca geçti.

Söğüt ilçe merkezinde, Osmanlı padişahlarından Çelebi Mehmed tarafından yaptırıldığı rivayet edilen Ertuğrul Gazi Türbesi, 3. Mustafa ve 2. Abdülhamid dönemlerinde onarımlar gördü. Serencam yıllarda türbenin uğrunda kahraman kıyafeti giymiş askerler eliyle tutulan içtinap etmek nöbetlerinin değiş merasimleri canlı ziyaretçiler marifetiyle özden izleniyor.

Anma etkinlikleri 9-11 Ilkgüz’üstelik yapılacak

“Ertuğrul Gazi’yi Yâd ve Yörük Şenlikleri”nin 741’incisi ferda Söğüt ilçesinde Ertuğrul Gazi Türbesi’nin görüşme edilmesi, Türk Büyükleri Anıtı’na çelenk bırakılması, el oyunları gösterisi, etli pilav ikramı amacıyla kurban kesilmesi ve Ertuğrul Gazi Mescidi’nde cuma namazı öncesi mevlit okutulmasıyla başlayacak.

Program kapsamında 10 Ilkgüz Cumartesi günü Hükümet Konağı uğrunda Yörüklerin karşılanması, tören düzeni konuşmaları, umum oyunları gösterisi, Açıkgöz Genel Komutanlığı Mehteran Birliği gösterisi ve türbe ziyareti olacak. Öğleden sonradan merasim alanında devam edecek etkinliklerde, karakucak güreş ekiplerinin müsabakaları gerçekleştirilecek.

Ayrıca benzeri aktarılma, Söğüt Cirit Sahası’nda cirit müsabakaları, okçuluk ve süvari okçuluk gösterileri sunulacak. Tören alanında Yörüklerin etkinliklerinin sunumuna düz verilecek, Jandarma Genel Komutanlığı Bandosu konseri, sanatkâr Kıraç konseri ve açık fişek gösterisine düz verilecek.

11 Ilkgüz Alışveriş sabahı merasim alanında Yörük grupları ve halk oyunları ekiplerinin gösterileri, tören düzeni üyelerinin karşılanması, türbe ziyareti, Jandarma Umumi Komutanlığı Polat Kanatlar Pervaz Eylem Timi ve Kurnaz Tüfekli Hareketler gösterilerinin arkası sıra Ertuğrul Gazi Camisi ile Darülkurrası’nın açılışıyla izlence tamamlanacak.

“Oğlu Osman’a zinde tıpkısı orta malı bırakıt bıraktı”

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (BŞEÜ) Bili Gökçe Yazın Fakültesi Gün Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arkadaş Arıkan AA muhabirine, 741 sene evvel Ertuğrul Gazi’nin vefatıyla başlayan bu bayrı geleneğin asırlardır bitmeme ettiğini söyledi.

Geleneğin Karakeçili Yörüklerinin Ertuğrul Gazi’ye benzeri vefa örneği, onu ziyareti kendisine başladığını tamlayan Arıkan, imdi fehamet törenleri adına bitmeme ettiğini ve öneminin arttığını vurguladı.

Devletin adı rastgele ne kadar Osman Koca ile bilinse bile medeniyetin sağlam köklerini sağlayanın Ertuğrul Gazi olduğunu dile getiren Arıkan, şöyle dedi:

“O dönemde bu hat bölgesi Ertuğrul Gazi’ye malikâne olarak mevdu ve Ertuğrul Gazi burada devletinin temellerini atmıştır. O dönemde burada beniz binlerce Türkmen vardı, sınıra yığılmışlardı. Ertuğrul Gazi onları organize ederek, ayrımsız sembol altında toplayarak Osmanlı Devleti’nin beylikten devlete, devletten imparatorluğa revan o önce temellerini pespaye akva benzeri şekilde atmıştı. 1281’da vefatıyla oğlu Osman’a dallı güllü ayrımsız orta malı bırakıt bıraktı.”

Doç. Dr. Arıkan, Ertuğrul Gazi’nin adil ayrımsız nefis olarak öne çıktığını anlattı.

Onun döneminde Kayı boyunun çevresindeki topluluklarla ilişkilerine değinen Arıkan, şunları kaydetti:

“Ertuğrul Gazi bu bölgeye geldiğinde bölgede Bizans unsurları vardı, tekfurluklar vardı. O tekfurlukların zarfında kendine benzeri hayat alanı sağlaması gerekiyordu. Yürüttüğü ‘müdara’ dediğimiz bire bir siyasa var. Bizans tekfurlarıyla dolgunca ilişkiler yürüterek burada Kayıların var olmasını, buraya gerçek salmalarını sağladı. 1230’lu yıllardan onun yerleşmesinden vefatına büyüklüğünde sabık 50 almanak süreçte Osmanlılar bu bölgede var oldular. Bölgedeki gayrı Türkler, Türkmenleri özlük bayrakları altında adım adım topladılar. Nihayetinde dahi Ertuğrul Gazi’nin ölümünde da Osman Eş’e az daha fetihlere hazır akva bire bir basmakalıp kaldı.”

Share: