Çankırı Karatekin Üniversitesi (ÇAKÜ) vasıtasıyla hesaplı araştırmada, bir nice karışık hayvanının yuva yahut tüneme için ormanlardaki yaşlı ağaçları seçtiği belirlendi.
ÇAKÜ Eldivan Keyif Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Belde Sağlığı Programı koordinesinde TÜBİTAK 1002 programı kapsamında ” Türkiye’de Aynı Meşe Ormanına Ilişkin Farklı Meşcere Tiplerindeki Ağaçların Yarasalar Marifetiyle Tasarruf Tercihlerinin Araştırılması Projesi” yürütüldü.
Bu kapsamda akademisyenler, 12 kamer boyunca Çanakkale’nin Lapseki ilçesinde aynı meşe ormanında yarasaların ne dönemlerde hangi meşceredeki (ayrımlı orman dokusu) hangi ağaçları barınmak için kullandığına ilgilendiren inceleme yaptı.
İnceleme sonucunda yarasaların birlikte çekelez, yediuyur, kuş, haşere kabil bir nice yaban hayvanının yuva veya tüneme üzere nemli ağaçları seçtiği tespit edildi.
Eldivan Keyif Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda işyar Dr. Öğretim Üyesi Okan Ürker, AA muhabirine, projeyi farklı fakültelerle multidisipliner yaklaşımla yürüttüklerini söyledi.
Proje kapsamında arazi çalışmalarını tamamladıklarını tamlayan Ürker, dört sezon boyunca meşe ormanındaki farklı meşcerelerde öncelikle gizil tünek ağaçlarını belirlediklerini dile getirdi.
Ardından potansiyel tüneme özelliklerini bakmak için bu ağaçların içindeki sincap, ağaçkakan ve böcü delikleri, mütenevvi çatlaklar, yarıklar ve kovuk girişlerini endoskopik kameralarla tarayarak yarasa varlığını araştırdıklarını anlatan Ürker, “Bu taramalar sırasında yarasaların yanında birçok kuş türünün, sürüngenlerin, tezyifkâr ve itidalli memelilerden sincaplar, yediuyurlar kabilinden canlıların dahi ağaçları tüneme amaçlı kullandığını tayin ettik.” dedi.
Ürker, elde edilen veriler sonucunda ormancılık çalışmaları yapılırken melez hayatının nasıl dikkate alınabileceğine ilişik öneriler geliştirdiklerine işaret ederek “Ülkemizin bulunan ormancılık yönetimi perspektifinde katıksız nemli ormanların az buçuk daha köylü planda tutulduğunu tabir edebiliriz. Çünkü çıktı kazançlı öncelikler ön planda tutuluyor. Katıksız yaşlı ormanlardan elan aşkın tüneme kaydı aldığımızı göz uğrunda bulunduracak olursak, ekolojik boyutta tabii nemli orman varlığının dikkate alınması gerektiğine çerağ tutuyoruz diyebiliriz.” ifadesini kullandı.
Yarasaların yüzdelik 70’i ormanları tünemek ya da beslenme davranışı amacıyla kullanıyor
ÇAKÜ Yaban Hayatı Aplikasyon ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Tarkan Yorulmaz da Türkiye’de 39 gece kuşu türü yaşadığına dikkati çekti.
Türkiye’deki orman varlığının büyüklük yüzölçümünün tahminî yüzdelik 30’una denk geldiğini vurgulayan Yorulmaz, “Türkiye’deki yarasa türlerinin yaklaşık yüzdelik 70’i ormanları tünemek evet üstelik beslenme davranışı amacıyla kullanıyor. Türkiye’de ilk kez gerçekleşen projemiz kapsamında yarasaların orman ekosistemindeki yerini çözümleme edebilmek için ormanları bundan sonra ne sebeple yeğleme ettikleri, tüneme tercihlerini etkileyen unsurlar, ormandaki dokuncalı ya bile yararlı böceklerle ilişkileri nedir kabilinden soruların karşılığını bulmayı hedefleyen önceki kadem atılmıştır.” diye niteleyerek konuştu.
Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Parafin Günlü ise Türkiye’de 1963’te orman amenajmanı çalışmalarında planlı döneme geçildiğini, bu planlarda pres amacının maksimum odun üretimine yönelik olduğunu aktardı.
Çanakkale’deki yer çalışmalarında yaşlı ve kurumuş meşe ağaçlarını yarasaların çıktı tercih ettiğini gördüklerinin altını çizen Tarihli, “Bu benim amacıyla evvel oldu. Planlamacılarla proje sonuçlarının paylaşılması ve yapılacak planlara bunun bütünleşmiş edilmesi gerektiğini, bu alanlara biyolojik skala açısından kebir yer ettikleri üzere kısmen engelleme edilmesi evet de on paralık müdahalede bulunulmaması gerektiğini düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
