Türkiye’ye çaşıt yazılım satmıştı! FinFisher iflas etti

Elden beş altı tıklama ile kullancıların çökertme telefonunu ele nâkil ajan yazılım FinSpy’ın geliştiricisi Alman FinFisher ünlü müşareket resmen hüsran etti. DW Türkçe’deki habere bakarak mart ayı itibarı ile şirketin bilcümle faaliyetlerinin durdurulduğu, çalışanlarının işten çıkarıldığı, ofislerinin kapatıldığı ortaya çıktı. İflasın FinFisher ile birlikte taraf kuruluşları olan FinFisher Labs ve Raedarius M8 şirketleri üzere dahi geçerli olduğu duyuruldu.

Geçen yılın sonunda iflas edeceği iddiaları gündeme gelen şirket ve taraf kuruluşları Almanya’de aynı süredir eleştirilen odağındaydı.

FinFisher ve taraf kuruluşlarının, aralarında baskıcı ve otoriteli rejimlerin üstelik bulunduğu mukavim haddinden fazla ülkeye çaşıt yazılım sattığına dair istihbarat 2018 yılında basına yansımış, dört sivil toplum kuruluşu topladıkları kanıtlarla alay malay şirketin merkezinin bulunduğu Münih kentinin başsavcılığına suç duyurusunda bulunmuştu.

Almanya Özgürlük Hakları Cemiyeti (GFF), Cızık Tanımayan Gazeteciler örgütünün Almanya temsilciliği (ROG), Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi (ECCHR) ve bağımsız araştırman gazetecilik sitesi netzpolitik.org, şirketin söz konusu ajan yazılımı Alman hükümetinden ihracat iznini almadan Türkiye’ye yasa dışı yollarla sattığı suçlamasını yargıya taşımıştı.

FinSpy casus yazılımı, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Doğruluk Yürüyüşü eylemi sırasında açılan ve eylemin destekleyicisi kabil görünen aynı internet sitesinde tespit edilmişti.FinSpy ajan yazılımı, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Adalet Yürüyüşü eylemi sırasında açılan ve eylemin destekleyicisi kadar görünen benzeri genel ağ sitesinde belirleme edilmişti.

Sormaca iflasa karşın sürecek

Başsavcılık üstelik FinFisher’in Türkiye’ye yasa dışı yoldan casus yazılım sattığı iddiasıyla 2019’de anket başlattı. Soruşturma kapsamında 2020’dahi şirketin Almanya ve Romanya’daki ofislerinde kontrol yapıldı. Sabık sene böylecene da şirketin dünyalık varlıklarına haciz konulması amacıyla mesul savcılık harekete geçti.

Anket ile ilgilendiren yerine DW Türkçe’nin sorularına cevap veren Münih Başsavcılığı, soruşturmanın şirketin batkı bildiriminden bağımsız şekilde sürdüğünü, FinFisher’in mülk varlıklarına ilgilendiren tedarik kararı alındığını ve haciz kararı çıkarıldığını, ancak iflas bildirimi üstüne bunun uygulamaya konulamadığını iletti.

Müddeiumumilik, soruşturmanın bibi sürdüğünü esbabımucibe göstererek elan aşkın bilgi veremeyeceğini dahi belirtti.

FinFisher’in iflası sevinme yarattı

Aralarında Akdarı, Bahreyn, Suriye, Myanmar, Etiyopya, Brezilya ve Türkiye kabilinden ülkelerin de bulunduğu ülkelere çaşıt yazılım satan ve dünyada dil avcısı yazılım sektörünün önde gelenlerinden olan FinFisher’in iflası doğruluk savunucuları beyninde ise memnuniyet yarattı. Şirketin casus yazılımı gayrikanuni yoldan Türkiye’ye sattığı ve yazılımı muhaliflere alın kullanıldığı iddiası konusunda FinFisher üzerine cürüm duyurusunda mevcut dört STK’dan biri olan Almanya Özgürlük Hakları Cemiyeti’nin (GFF) ünsiyet müşavirliğinden Sarah Lincoln, iflası “başarı” adına niteledi. Lincoln, “FinFisher’in baskıcı rejimlere yasa dışı yollardan ajan yazılım satması temeline dayanan işletme modeli çöktü. Bu, bizlerin yaptığı cürüm duyurusunun aracısız başarısıdır” açıklamasını yaptı.

Almanya Federal Meclisi İnsan Hakları ve İnsani Yardım Komisyonu üyesi Yeşiler partili Max Lucks de DW Türkçe’ye verdiği demeçte, “Unutulmaması müstelzim, bu kabil dinleme faaliyetlerinde olaylarla alakası olmayan eş üyeleri ve yanlar birlikte işin içine çekiliyor” dedi. Lucks, sözlerini “Dolayısıyla FinFisher kazancını kayırıcı haklarından yüksek tutmuş ve izne vabeste yazılımı belliki ihracat yasasını birlikte çiğneyerek yasa dışı yollardan Türkiye’ye satmış. FinFisher’in iflası, sivil toplumun çabalarının koskocaman tıpkı sonucudur” diye niteleyerek sürdürdü. Lucks, ayrıca Türkiye’de kullanıldığı arsıulusal kuruluşlar eliyle belirleme edilen yazılımın halen kullanımda olup olmadığını denetlemenin üstelik politikacıların görevi olduğunu belirtti.

Muhalifler ve CHP’li vükela meram alındı

FinFisher’in geliştirdiği FinSpy ajan yazılımı, CHP lideri Eksiksizlik Kılıçdaroğlu’nun 2017’da başlattığı Hak Yürüyüşü eylemi sırasında açılan ve eylemin destekleyicisi kabilinden sâdır aynı internet sitesinde belirleme edilmişti. Hilaf görünümlü bu sitenin eylemi iaşe etmek veya gelişmeleri anlamak isteyenlere indirmesi üzere tavsiye ettiği uygulamanın tıklanmasıyla çaşıt yazılımın aralarında CHP’li vükela birlikte tutmak için binlerce kişinin çökertme telefonuna yerleştirildiği belirtiliyor.

Kılıçdaroğlu’nun Ankara’dan İstanbul’a yaptığı Doğruluk Yürüyüşü’ne ayrımlı kesimden binlerce gönül destek verdi.Kılıçdaroğlu’nun Ankara’dan İstanbul’a yaptığı Hak Yürüyüşü’ne ayrımlı kesimden binlerce kişi destek verdi.

Ajan yazılım FinSpy, cep telefonu üzerinden yapılan yazışmaların görüntülenmesini, telefon konuşmalarının kaydedilmesini, telefonun kamerasıyla kullanıcının izlenmesini ve mikrofonu üzerinden da dinlenmesini sağlayan, bir zamanda kullanıcının hesap tespitini üstelik yapabilen bire bir izlence.

Kılıçdaroğlu kime satıldığını sordu

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, dil avcısı yazılımın yasa dışı yollardan Türkiye’ye satıldığının ve aralarında CHP’li vekillerin da bulunduğu çokça sayıda muhalifin çökertme telefonlarına indirildiğinin ortaya çıkmasından serian sonraları yaptığı ekip toplantısında FinSpy’ın Türkiye’birlikte kim aracılığıyla satın alındığını sormuş, fakat sorusuna cevap alamamıştı. Kılıçdaroğlu, Türkiye’de kullanımını “Demokratlık adına bire bir utanma belgesidir” diyerek yorumlamış ve dönemin başbakanı AKP’li Binali Yıldırım’dan da “Emniyet’in mi yoksa Milli İstihbarat Teşkilatı’nın mı, hangi kurumun Almanya’dan satın aldığını açıklamasını” temenni etmişti.

Temsilci yazılım FinSpy’ın Türkiye’üstelik kullandıldığının ortaya çıkmasından sonraları Mayıs 2018’dahi, aralarında Sezgin Tanrıkulu ile Veli Ağbaba’nın üstelik bulunduğu aynı grup CHP’li icra vekili de yanlışlık duyurusunda bulunmuştu. Cürüm duyurusunda, “FinFisher isimli şirketin kimler marifetiyle kurulduğu muhtemelen olmayan aynı site üzerinden Doğruluk Yürüyüşü katılımcılarını dinlediğinin ortaya çıktığı, bunun bile anayasal güvence altında mevcut hususi hayatın gizliliğinin ihlal edilmesinin ayan kanıtı olduğu” ati sürülmüştü.

FinSpy temsilci yazılımın Türkiye’deki kullanımını çözümleme eden global koca hakları ve özgürlükler grubu Access Now’un analizi ise Türkiye’dahi da görülen uygulamanın 2016’ya ilgili olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye’ye gayrikanuni yoldan satışı yapıldığı iddiasıyla suç duyurusunda kâin dört STK, FinSpy’ın Türkiye’ye Ilk Teşrin 2016-Orak Ayı 2017 ortada bire bir tarihte satıldığından yola çıkıyor. O tarihte üstelik satışı için Alman hükümetine cevaz başvurusu yapılmamış olması, yasa dışı yoldan satıldığı şüphelerini güçlendiriyor.

Almanya’de 2015 yılında Avrupa Birliği (AKARSU) kapsamında çıkarılan düzenlemeye makul kendisine yürürlüğe giren kanunla casus yazılımların SUTAŞ üyesi ülkeler dışına satılması hükümetin eli sıkı denetimine ve iznine bağlandı. Düzenlemenin yokuş noktası namına kısıtlayıcı rejimlere satışın engellenmesi yerine gösterilmişti.

Share: