Tarihi ayakta markajcı taşlar bin yıldır üretilmeye bitmeme ediyor

Tarihi ayakta markajcı taşlar bin yıldır üretilmeye devam ediyor

NEVŞEHİR UNESCO’nun Dünya Mirası listesine giren Kapadokya Bölgesindeki dağlardan çıkartılan taşlar, bin yıldır birçok yapıyı süslemeye bitmeme ediyor.

Nevşehir’in Avanos özellikle kalkışmak amacıyla ön genelinde kâh kötü eteklerinde ismini yöreden düzlük Nevşehir Sarı taşı çıkarılmaktadır. Nevşehir’üstelik teferruatlı süredir taş ocağı işletmeciliği fail Ahmet Bölübaşı yaptığı açıklamada; “Avanos’da kâin taş ocağından çıkartılan taşları fabrikada işliyoruz. Özellikle minare taşı, şömine taşı, dekoratif taş adına yapıyoruz. İsrail’e, İngiltere ve Fransa’evet gönderdik. Katıldığımız fuarlar sebebiyle birçok ülkeye gönderiyoruz. Yurtiçinde de İstanbul ve İzmir ilkin tevessül etmek için periferi kesimlerine artık gönderiyoruz” dedi. Nevşehir taşının villa yapımında de kullanıldığını belirten Bölükbaşı; “Taştan yapılan bu evler, giderek taş han oluyor. Bu ahcar antrparantez nefes alıyor, hırsız giremiyor. Taşlardaki esneme sebebiyle bile depreme dayanıklı. Ocaktan çıktığı anda kolay olan taş çekicilik ve güneşi görünce tedricen serleşiyor” şeklinde konuştu. Taşın geçmişinin bin yılı aştığını belirten Bölükbaşı; “777 almanak Saruhan’da bu taştan yapılmıştır. Bölgemizde bir nice tarihi yapıda da bu taşı elde etmek mümkündür” ifadelerini kullandı.

Taşlar; ocaktan çıkarıldığında rahat olan bu taş cinsi havayla bağlanak ettikçe sarımsı renge dönüşür, sertleşir ve dayanıklı benzeri gereç haline sağlık. Ocaktan çıkarıldığında işlenmesi dümdüz olduğundan binaların dolay yüzeylerinde minval verilerek çok kullanılmıştır. 19’uncu yüzyıl Nevşehir evleri, yamaçlara ya kayaların oyulması aracılığıyla ya de akçakesme taştan inşa edilmişlerdir. Bölgenin biricik mimari malzemesi olan taş, deminden Dünyanın dört bir tarafında aranan bir bina malzemesi adına kullanılıyor. Türkler Anadolu’ya geldiklerinde beledi düzene geçerken, Bizans ve Romalıların taşı yapı malzemesi kendisine kullandıklarını gördüler. Bu dönemden itibaren birlikte, alelhusus Küçük Asya Selçukluları ilkin atılmak için taş işçiliği ve mimarisinde, hele birlikte dini mimaride eşsiz güzellikte eserler ortaya çıkarttı. Tarihi İpek Yolu üstünde kervansaraylar, hanlar, hamamlar yaptılar. Taş binaların yapımında sık sık kullanılan bir gereç olan ‘Doğal Sarıtaş’ taşı Nevşehir yöresinden çıkarılan volkanik ve andazit özellikleri taşıyan ve ismini yöresinden düz zerrin yada pembemsi mülevven ayrımsız taş cinsidir. Nevşehir yöresinde bozuk binalarda, camilerde, hanlarda bu taş cinsi haddinden fazla kullanılmıştır. Nevşehir taşının işlenmesi ve yapıya makul ağıl getirilmesi kolaydır. Görgüsüz yontulur ve tafsilatlı ömürlü akva tıpkı taştır. Nevşehir Taşı çıkarılması ve işlenmesi gösterişsiz tıpkısı taş olduğundan eski taş yapıların yenileme işlerinde kullanılmaktadır. Antrparantez 2000 C’ye büyüklüğünde dayanıklı olduğundan faziletli ısılı fırın yapımında yeğleme edilir. Dayanıklılığı, taşıyıcı gücünün oluşu ve Küçük Asya bile bol miktarda bulunması taşın yapılarda kullanılmasını sağlamıştır.

Share: