Soyu acı altında bulunan ilhak kedisi, Iğdır’daki sulak alanlarda üstelik yaşamını sürdürüyor.
Tarihte 1777’de Kafkasya bölgesinde tanımlanan rabıt kedisi (felis chaus), soyu tükenme riskiyle yüz yüze olan aşılanmamış türleri beyninde meydan alıyor.
Adana, Akdeniz ile İç Anadolu’birlikte yayılış gösteren ve buralarda bulunmaz dahi olsa görülebilen bu garip, Balkı Dağı’nın Iğdır tarafındaki Bulakbaşı ve Glokom sazlıklarında dahi bulunuyor.
KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah ile Çalıştırıcı Üniversiteleri Akademisyen Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu, bu hafta Iğdır bölgesinde yaptığı kayran çalışmasında ilhak kedisini görüntüledi.
“Haddinden Fazla ender tanıdık tıpkı nev”
Prof. Dr. Şekercioğlu, AA muhabirine, bu türün yayılış haritasında Iğdır’ın da düzlük aldığını ve Türkiye’bile soyunun felaket altında olduğunu söyledi.
Saz kedisinin, melez kedisi ile vaşak ortada boyutlara sahip olduğunu ifade fail Şekercioğlu, “Kafadan eğin uzunluğu 60-80 santimetre, yerden yüksekliği yaklaşık 36 santim. Ağırlığı bile bölgeye göre haddinden fazla değişken, 2 ile 16 kilo beyninde, yani Kars Sarıkamış’taki vaşak ağırlığına kadar ulaşabilen benzeri garip. Bölgemizde o kadar şişman değil. Toptan dağılımında bölgemizde, Iğdır’de olmasını beklediğimiz çok ender tanıdık tıpkısı asıl.” diye konuştu.
Saz kedisini kuş gözlemi sırasında tayin ettiğini anlatan Şekercioğlu, şunları kaydetti:
“Ayrımsız kuşun sesini kaydetmeye çalışırken saksağanların daim öttüğünü ayırt ettim. ‘Birbirlerine bağırmaları bitmiyor.’ diyerek huzursuz da oldum. Bilahare ayırt ettim kim bu ötüş saksağanların alarm ötüşü. ‘Tıpkısı orion var.’ diye birbirlerini uyarıyorlar. Uzun Hayvan gördüklerini fikren dürbünümü kaldırdım ama dürbüne de lazım kalmadan karşımdan ulama kedisinin geçtiğini gördüm. 50 metre kadar yürüdü, durdu ve baktı. Saksağanlar rahatsız ettiği için sazlığın arasına girip kayboldu. Bu benim amacıyla çok mutlu tıpkı gözlemdi. Henüz evvel Adana’üstelik belgeselini çekmiştim ama Şark Anadolu’üstelik ilk defa saz kedisi görmüş oldum.”
“Sayıları her an azalıyor ve görülmesi zorlaşıyor”
Şekercioğlu, ilhak kedisinin genellikle sulak alanlarda ve sazlıklarda yaşadığını belirtti.
Saz kedisinin, ülkede su içinde avlanabilen tek kedi türü olduğunu dile getiren Şekercioğlu, “Sulak alanların kurutulup tarlaya çevrilmesi, kemirgenlerin tarım zararlısı diyerek zehirle bulunmayan edilmesi ve kaçak av yüzünden soyu tehlikede olan ayrımsız nev. Başka yaşadığı Nil Deltası, Orta Şark, Hindistan ve Güneydoğu Asya’dahi yeryüzü çok görgüsüz pisik türüyken, sayıları giderek azalıyor ve görülmesi zorlaşıyor.” dedi.
