Elazığ’daki iz örgütü başkanları, 2023 yılından umutlu olmadıklarını belirterek, “Devletimizin ya KDV oranlarını eşitlemesi, bizleri bile yüzdelik 1’e çekmesi yahut temel gıdada yeniden yüzde 8’e çıkarması arzumuz ve isteğimizdir. gaz fiyatlarının, erke fiyatlarını düşürülmesi noktasında veya bu noktada esnafa tanınacak benzeri vesile kendisine veya bire bir şekilde devletin umum atacağı bir destek noktasında, bizler yetkililerden tıpkı himmet bekliyoruz” açıklamasını yaptı.

Elazığ Lokantacılar ve Tatlıcılar Odası Başkanı Zülfü Tarhan, Elazığ Esnaf ve Sanatkarlar Kompozit Odası Başkanı Melik Albayrak ve Elazığ Bakkallar ve Inhisar Bayileri Odası Başkanı Cebrail Bütünüyle, 2003 yılından beklentileri, EYT, asgari ücret ve BAĞKUR primleriyle ilişik açıklama yaptı.

Elazığ Lokantacılar ve Tatlıcılar Hane başkanı Zülfü Tarhan, şunları söyledi:

“KULLANDIĞIMIZ KAMU ÜRÜNLERE FAHİŞ ZAMLAR GELDİ”

“Tahminî 2-3 yıldan beri gösterişli anlamda daha evvel bile esnaf kesimi galiba dönemlerde kırıcı sıkıntılarla karşıya kalıyordu amma bu serencam 2-3 yılda oldukça ölçekli esnaf hele çok dokunaklı anlamda sıkıntılarla karşı karşıya. Bunu ilimiz için düşündüğümüz ahit 2020 yılının başındaki deprem sürecinden sonraki pandemi süreci ve bugünkü ekonomik kriz sürecine büyüklüğünde vahim anlamda esnafımız iri sıkıntılar yaşamıştır. Bu süreci esnafımız hep sıkıntılı, borçlarla aynı şekilde bir etap ileriye götürmeye çalışmıştır. Filhakika konuşu anlamda dünyada tıpkı kazançlı baskı var. Biz bunun sancılarını maalesef ülkemizde ve şehrimizde çok çok yaşıyoruz. Serencam zamanlarda biliyorsunuz ki bütün bu günce yaşamımızda kullandığımız ürünlerin hepsine çok fahiş fiyatlarda remiks geldi ki esnafımızın da aynı şekilde söz gelişi, biz lokantacı esnafının işletmelerinde kullandığı peçeteden, havlusuna kadar, kemirmek yaptığı kabından tutun, yapılan yemeğin sebzesine büyüklüğünde, baharatına kadar bir nice tor maddeye fahiş fiyatlarda zamlar geldi. Tabi bizler bu zamları sattığımız ürünlere mecmu anlamıyla yansıtamıyoruz. Yansıtmaya çalıştığımız meblağlarda bu kat de çekicilik gücünde bastırık yarattığından etraf, vatandaşın hava gücü düştüğünden muhit alıcı kaybına sebebiyet veriyor.

“ELEKTRİK FATURASI 20 BİN LİRA REŞIT”

Bunun yanı sıra geçtiğimiz aylarda ticari işletmelerde elektriğe yüzdelik 50’nin üstünde bire bir bindirim geldi. Eskiden aynı esnafın arz büyük masraf kalemi kirasıydı. Bire Bir esnaf iş durumunda ilk başta kirayı düşünürdü. Kirayı çıkartabiliyorsa, diğer giderlerini tıpkısı şekilde gideriyordu ama şu anda cümbüş faturaları, kiralarımızın çok haddinden fazla üstünde gelmeye başladı. Genişlik büyük harcama kalemimiz olmaya başladı. Düşünün kim benzeri işletmenin kirasına bakıyorsunuz 10 bin TL iken maaş alışılagelen tıpkısı işletmenin faaliyet faturası gelmiş 20 bin teklik. Yani bu üstelik esnafın sırtına hangi kadar balaban bire bir yük bindiğinin degaje göstergesidir. Bunun yanı sıra ILGI- KIRAT, SGK primlerinin faziletkâr olması birlikte esnafı çokça zecrî unsurlardan biri.

“ASGARİ ÜCRETE YAPILAN BINDIRIM BİRÇOK ÜRÜNE ZAMMI BERABERİNDE GETİRDİ”

Biliyorsunuz kim minimal ücrete bindirim yapıldı. Olur yapılan zamlar çalışanlar açısından baktığımız antlaşma muştulu ama fotoğrafın ayrıksı tarafından baktığımız antlaşma bu asgari ücrete yapılan zamlar yurttaş nezdinde da sıklet olacak çünkü işçi çalıştıran fabrikalar, işletmeler bu açığı durdurmak amacıyla ürünlerine bindirim yapacaklar ve tekrar mütebeddil bire bir şey olamaz. Bağımlı bu yapılan asgari ücretteki zamlar bizim sektörümüz üzere bile yeniden tartı oluşturmaya başladı zira imdi ustalar, çalışanlar, komisi ve ayrıksı elemanlar, asgari ücretin belki bile üzerinde benzeri miktar isteyecekler çalışmak amacıyla. Demincek bu iktisadi sıkıntıda girdilerin haddinden fazla yükseldiği, alıcı sirkülasyonumuzun düştüğü ve vatandaşın gurur gücünün düştüğü bir süreçte benzeri bile minimum ücrete bindirim geldiği için çalışan personel maaşlarının da zamlanması, esasen esnafımıza yavaş ayrımsız yük oluşturmakta.

“YÜZDE 7’LİK VERGİYİ CEPLERİNDEN ÖDÜYORLAR”

Bunun birlikte tıpkı başka sıkıntımız bizim sektörümüz üzere konuşuyorum; biliyorsunuz anne besin fiyatlarında yüzde 1 KDV indirimine gidildi. Fiyatlara KDV indiriminden ekolojik ortam yansısın diye niteleyerek amma maatteessüf bu fiyatlar raflara yansımadığı gibi gene bizim alelhusus yeme içme sektörüne tıpkı çıkma namına sırtımızda kaldı. Çünkü aldığımız ana besin bizim işimiz yemek olduğu üzere, anne besin ürünleri kullanıyoruz. Aldığımız anne besin ürünlerinin yüzde 1 KDV ile hisse senedi yerimize girişi var. Bizim çıkışımız ise yüzdelik 8. Zımnında aradaki yüzdelik 7’lik ayırt algı olarak bizim esnafımızın cebinden çıkmaktadır. Bu noktada üstelik devletimizin ya KDV oranlarını eşitlemesi bizleri de yüzde 1’e çekmesi veya temel gıdada yeniden yüzdelik 8’e çıkarması arzumuz ve isteğimizdir. Belirttiğimiz bu kök sıkıntıların giderilmesi, gaz fiyatlarının, enerji fiyatlarını düşürülmesi noktasında veya bu noktada esnafa tanınacak bire bir punt adına yahut aynı şekilde devletin el atacağı tıpkı bindi noktasında, bizler yetkililerden benzeri mesai bekliyoruz.”

“ESNAF TİCARETİNİ DÖNDÜREMİYOR”

Elazığ Esnaf ve Sanatkarlar Katışık Odası Başkanı Melik Albayrak ise şu ifadelere kayran verdi:

“Aşağı esnaf doğrusu eş yapamıyordu, işleri durgundu. Bugün işleri yordamsız olan bire bir eş 8 bin 500 lira minimum sevap, 3 bin TL sigorta, onun yemesi, içmesi, tazminatı. Yani 15 bin liraya bire bir koca bize dünyalık oluyor. Bizim aksiyon yapabilmemiz geçişsiz ki bunu ödeyelim. Biz gelişim yapamadığımız zaman hangi olacak? Biz bunu ödeyemeyeceğiz, bunu üstelik işten çıkaracağız. Biz da bunun olmamasını istiyoruz. Söz Misali ayrımsız minimal ücrete bindirim gelmesinde benzeri sevgili bulunmayan. Neden zira yaşam koşulları haddinden fazla faziletkâr. Zaman 8 bin 500 TL’ye anlaşmak haddinden fazla yumruk ama bağımlı burada ticaretin dönmesi geçişsiz, esnafların hareket yapabilmesi geçişsiz. Biz hükümetimizden, esnaflarımız elbette aksiyon yapabilir, esnaflarımızın işleri elbette açılabilir bu konuda çalışmalar yapmasını istiyoruz. Tabi tığ bunu seçme zaman söylüyoruz, esnaf emniyet istemiyor, esnaf ayrıksı tıpkısı öz istemiyor. Esnaf hemen piyasaların canlanmasını istiyor. Piyasalar canlanırsa ne evet? Esnaf kazanır. Esnaf birlikte kazanırsa işçisini çıkarmaz, gereğini yapar. Tığ de buna inanıyoruz. İnşallah ocaktan ve şubattan sonraları aynı şeyler olacaktır.

“BİR PERSONELİN MALİYETİ 15- 20 BİN LİRAYA ÇIKTI”

Zaman adam fabrikada bin şerha öge çalıştırıyor diyelim ki yağ üretiyor. Bu adama eş verelim; benzeri elemanın maliyeti 6-7-8 bin liraydı. Bugün 15 bin-20 bin TL oldu. Bu adamın masrafını çıkartabilmek üzere ürettiği ürünün üstüne koyacak. Buraya geldiği ant buradaki esnaf birlikte ona bakarak satacak ki, o üstelik çalıştırdığı adamın maaşını verebilirsin. Dükkanın kirasını ödeyebilsin. Bugün dükkan kiralarına yüzde 50 -100 bindirim gelmiş. Temas şeye yüzdelik 50-100 remiks mevrut. E bu lacerem dönecek? Yani zaman örnek veriyorum tıpkısı fabrikada tıpkısı hasım 50 TL’ye servet ediyorduysa, şu anda 50 TL’ye mal edemez. Zaman yeryüzü zir 65 TL’ye servet edecek. Ne olacak, fiyatlara yansıyacak. Biz dahi o yüzden dedik ki, piyasaların canlı olmasını istiyoruz. Piyasalar canlanırsa inşallah bu teessürat giderilir.”

“2023’Ü ÜMITLI GÖRMÜYORUZ”

Elazığ Bakkallar ve Inhisar Bayileri Göz Başkanı Cebrail Tümden bile şunları söyledi:

“Asgari ücretten ücrete mevrut bindirim sonrası bütün ürünlere zamlar kapıda bekleniyor. Alelhusus bizim besin sektöründe olsun, tekel ürünlerinde olsun şu anda kısıtlamalara gitmişler. Şu zaman raflarımızda ve esnaflarımızda işaret yok. Hazırlık zincirleri birlikte eser vermediği kabil zamların geleceği galiba. Benzeri de asgari ücreti devletin cebinden çıkan bire bir husus bulunmayan. Şu anda odalarımız birlikte kendilerini döndüremediği üzere biz işletmelerimizde eleman çıkartmak yerinde kalıyoruz. Dediğimiz üzere DESTE- DÜZEY primleri, SGK primleri… Doğrusu yumruk benzeri dönemden geçiyoruz, depremdi, pandemiydi deminden bile ekonomik kriz. 2023’ü ümitli görmüyoruz. Bu konuda inşallah tabiatıyla ki özellikle bu EYT’nin bizi da tazammun almasını haddinden fazla gönül ediyoruz. Bizler delik başkanları namına Türkiye genelinde örgütlenip, bizi birlikte bu yasanın içerisine koymasını talep ediyoruz.”