Edirneliler, Togg’un renklerinden birinin birlikte Osmanlı döneminde casusluk olaylarına laf olduğu için “efsane hasep” adına anılan Edirne kırmızısı olmasını istiyor.
Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, AA muhabirine, Türkiye’nin basiret projesi evcil ve milli araba Togg’un, mecmu Türk milletini heyecanlandırdığı gibi kendilerini dahi heyecanlandırdığını söyledi.
Tabakoğlu, Cumhuriyet’in 100. yılına doğru hayata geçirilen projenin, ülkenin bağlantı ve beraberliğini daha üstelik güçlendireceğini, hem mutluluk ekonomisine hem da sosyolojik bütünlüğe ulama sağlayacağını dile getirdi.
Togg’un yapılış skalasında yurdun dört bir yanından izler haiz renklerin olmasının üstelik Türkiye’nin rengarenk aynı sosyete olduğunu gösterdiğini vurgulayan Tabakoğlu, şöyle devam etti:
“Bu noktada, sunturlu vatanımızın ciharıyek köşesinden izler haiz birbirinden pir renkler, Türkiye’nin rengarenk bir cemiyet olduğunu bile bizlere gösteriyor. Bilindiği için bayrı kentimiz Edirne’nin bile, Trakya Üniversitesinin girişimleriyle baştan birlik dünyaya duyurduğu, dillere kamet ayrımsız rengi var. O vasıf kim padişahları de efsunlamış, ilgisini çekmiş ve beğenisini toplamış. Yetmemiş, dönemin Avrupası eliyle birlikte ayırt edilmiş ve ‘sanayi casusluğu’ olaylarına bahis ergin, filmlere ilham vermiş.”
Tabakoğlu, dünyada bir ulam ismiyle mezkûr, özdeşleşen site sayısının bulunmayan denecek kadar birkaç olduğunu vurgulayarak, “Tıpkı ahit cümle Avrupa’yı ardı sıra sürükleyen ve demin de üniversitemizin gayretleriyle ismiyle müsemma olduğu kente vurdumduymaz dönen ve şehir kimliğine kazandırılan Edirne kırmızısını, milli otomobilimiz Togg’un renk skalasında rüyet isteğimizi, sizler aracılığıyla zer fehamet büyüklerimize bellemek isterim. Eminim kim Edirne kırmızısı Togg’a çokça yakışacaktır.”
-“Togg’a çokça uygun”
Edirne Tecim ve Sanayi Odası (ETSO) Başkanı Sezai Irmak da Togg’a Edirne kırmızısının çok yakışacağını söyledi.
Irmak, Ankara ziyaretlerinde bu konuyu gündeme getireceğine bel ederek, şunları kaydetti:
“Togg’a haddinden fazla iyice renkler seçme, Küçük Asya kırmızısı, Gemlik yeşili, Oltu siyahı, Kapadokya beji, Pamukkale beyazı, Kula grisi var. Edirne kırmızımızın çok değişik bire bir hikayesi bile var. Fransa’ya gidiyor, henüz sonra doğduğu topraklara kavrayışsız döndü. Örneğin Kiğılı firması bu rengi fular ve kravatlarında kullanmaya başladı. Togg’a Edirne kırmızısı çokça yakışacak. Seçkin ne kadar yapılış skalasında Küçük Asya kırmızısı olsa dahi Edirne kırmızımız çokça değişik ayrımsız boyut, çokça hareketli, can alıcı tıpkısı kırat. Bu nedenle Cumhurbaşkanımızdan, Uran ve Uygulayım Bilimi Bakanımızdan, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanımızdan, Togg’un iştirakçilerinden Edirne kırmızısı rengini Togg’un üzerinde fethetmek istediğimizi ifade ediyorum, bununla ilişkin üstelik icraat yapacağız.”
Edirne kırmızısının öyküsü
Acun yapı sanayisinde büyük ayrımsız yere ehil olan Edirne kırmızısı, 15. yüzyılda şehirde hakikat boya olarak üretildi.
“Tuğla kırmızısının daha parlağı” olarak nitelenen rengi elde eden ve hesabına “Edirne kırmızısı” diyen iki boya ustası, formülünü tıpkı süre sonradan Fransa’ya götürerek bu rengin Avrupa’daki yapı sanayinde yaygınlaştırılmasını sağladı.
Fransa’birlikte 1740’lı yıllarda üretildikten sonraları “Rouge d’Adrinople” (Edirne kırmızısı) adıyla sektörde vadi edinen damga, özellikle oluşum alanında kullanıldı.
Edirne’birlikte tarihi yapıların süslemelerinde ve şehrin geleneksel halk sanatlarında makbul boyut, aradan güzeşte süreçte unutulmaya beniz tuttu.
Trakya Üniversitesi iki yıl evvel akademik anlamda başlattığı çalışmalarla rengin doğduğu topraklarda yeniden gündeme gelmesi için çalışmalarını sürdürüyor.
