‘Depremzedelerde fobik bozukluklar ortaya çıkabilir’

HATAY’daki evi depremde yıkılıktan sonradan Burdur’birlikte ailesiyle yurda yerleştirilen Abdullah Alkaya (38), binalara girmeye korktuklarını söyledi. Psikiyatri uzmanı Prof. Dr. Sunar Birsöz ise depremzedelerde karanlıkta kalamama, kalabalığa girememe, mecbur yerde duramama, asansöre binememe, camlar kapalıyken oturamama kabil fobik bozukluklar ortaya çıkabileceğini söyledi.

Kahramanmaraş merkezli depremde, Hatay’bile Hacı Ömer Alpagut Mahallesi’ndeki evi yıkılan Abdullah Alkaya, eşi ve 3 çocuğu ile Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Kampüsü’ndeki Asımın Nesli Yurdu’na yerleştirildi. Hareket başladığı sırada evinden hariç çıktığını dile getiren Alkaya, yer sarsıntısı sonrası ailesiyle yaşadıkları istinkâf etmek komple anları anlattı.

Zelzele bölgesinde 7 çağ geçirdikten bilahare Burdur’a geldiklerine değinen Alkaya, “Gelişigüzel yer yıkıldı. Ayrımlı bire bir kalp. Bundan Sonra binalardan korkuyoruz. Tığ o korkuyu yaşadık. İnsanların çığlıkları, ölen insanların cesetleri. Cümle elinden geleni yaptı. Yardıma gelen insan ceketini çıkarıp depremzedeye verdi. Bilcümle yardımlar yapıldı. Yaşadığımız ufak benzeri olay değil. Yardım fail herkesten Cenabıhak razı olsun” diye konuştu.Ailesinden ulaşamadıkları olduğunu belirten Alkaya, “Kuzenlerim var. Çok kişiyle irtibata geçemedik. Annem, babam Konya’üstelik; biz buradayız. Burada haddinden fazla rahatız amma içimizdeki stresi atamıyoruz. Bina olan bir yere buyurmak istemedik. Oturuyorsun temas kayran sallanıyor. Duruyorsun, sarsıntıda karşındaki binalar yıkılıyor. İlk çevrim az buçuk sıkıntı oldu ama çokça şükür canımız iyi” dedi.ÇOCUKLARA PSİKOLOJİK DESTEKMehmet Akif Ersoy Üniversitesi Terbiye Fakültesi’nden gönüllü öğrenciler ile Sülale ve Toplumsal Hizmetler Müdürlüğü’nden psikososyal bindi ekipleri, depremzede çocuklara moral atfetmek amacıyla yurtlarda fariza aldı. Ekipler, çocuklarla baziçe odalarında geçenek geçirdi. Yurttaki tıpkı bölümde bile depremzedelere, esvap ve başmak yardımı yapıldı. Akdeniz Üniversitesi Tababet Fakültesi Psikiyatri Temel Selen Dalı’ndan mütekait Prof. Dr. Sunar Birsöz, yer sarsıntısı sonrası yer kalın tanıdık hastalığın, deprem sonrası ruhsal gerilim bozukluğu olduğunu anlattı. Prof. Dr. Birsöz, travmayı yaşayanların, göçük altında kalanların, yakınlarının bu durumunu görenlerin, sonraki yaşantılarında bire bir endişelerin tekrarlanacağı korkusunu yaşadığını söyledi. Birsöz, “Tezce herkeste tıpkı öz ortaya çıkmayabilir amma çıkanlarda arz ufak gürültüde huzursuz olma, bağlı ortamlarda duramama ya birlikte analog rüyaları yeniden yeniden müşahede şeklinde bazen korkular, ati kaygıları, endişelenme durumları ortaya menfaat” diyerek konuştu. ‘SÜREKLİ KAYGI İÇİNE GİRERLER’Depremzedelerde teferruatlı süre sonraları ortaya çıkabilecek sorunları anlatan Prof. Dr. Sunar Birsöz, “Yas durumları vardır. Kişiler kaybettikleri yakınları üzere kaybettikleri hayalleri için temel yaşamda ya üstelik hayalleriyle ait umutlarını yitirdikleri amacıyla daim ağrı durumu içerisine girerler. Bu kambur içerisinde ilk akseptans edememe, inanamama, elan bilahare buna karşı nazik benzeri nâr sema, ‘Neden bu başıma geldi’ diye niteleyerek düşünme, bunu takiben yine sükûnet dönemi ve depresyon durumu ortaya kazanç. Ruhsal Çöküntü sonucunda yaşama aynı biçimde, bu bozulan yaşantısına bakir bir akort vermeye çalışır. Bu proses ilerlediği zaman can sıkıntısı atlatılıp alışılagelen hayata dönebilir ama bu dizge üzere bir olanaksız. Bu hayata dönme süresi ortalama 3, maksimal 6 ay olmalıdır. Bu buut atlatılamazsa cesim bunluk hastalığı ortaya çıkar. Buna birlikte tıbbi olarak dokunmak gerekir” dedi.’FOBİK BOZUKLUKLAR ORTAYA ÇIKIYOR’Prof. Dr. Sunar Birsöz, depremzedelerde oluşabilecek klostrofobiyi de anlatarak “Karanlıkta kalamama, bazen çok kalabalığa girememe, sadık yerde duramama, asansöre binememe, camlar kapalıyken oturamama, sadık benzeri araçla gidememe gibi klostrofobi dediğimiz bazen fobik bozukluklar ortaya yarar. Fobiler, üzüntü bozukluklarının galiba tıpkı alanda kümelenmiş halidir. O nedenle hayat bu durumlardan ırak durmak lüzum. Haddizatında elem bozukluğunun tıbbi tedavisiyle alay malay bu durumlara alıştırılması ve esas edebilmenin öğretilmesi gerekir. Elan önceden ruhiyat rahatsızlıkları olanlarda stresle tekrarlamalar, artmalar, yıpranmamış eskimemiş hastalık belirtileri ortaya çıkabilir” diye niteleyerek konuştu.’BU INCE BİR MARATON’

Depremzedelere yaklaşımın çok şanlı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Birsöz, “Şu zaman depremzedelerin sunma azından barınma, tagaddi, giyinme ihtiyaçlarını çalmak gerekiyor. Serbest olmadıklarını uyarmak gerekiyor kim ulus adına bu konuda kucağımızı onlara açmış durumdayız amma bu gelişmemiş süre olmamalı. Bu tıpkı iveğen uzanım değil, teferruatlı ayrımsız maratondur. Devir süresince bu ihtiyaçlarını gidermeye çalışmalıyız. Bu yıllar alacaktır. Bizim bile bu heyecanımızı yitirmememiz, onları kucaklamamız gerekir” dedi.

– Antalya

Share: