2022 yılına ait tarımsal bindi ödemelerine ilişkin Cumhur Reisi Kararı, Resmi Gazete’bile yayınlandı. Buna bakarak; Türkiye Ekincilik Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 75 lirası motorin, 46 lirası basma gelmek amacıyla 121 lira destek sağlanacak. Yaş öz üreticilerine kilo başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Organik tezek ve organik ekincilik ile dolgunca tarım desteklerinde ise artma yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Çocuk Yararlanma Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’bile yayınlandı. Karar, 1 Sülale 2022 tarihinden sohbet etmek üzere zaman itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Maraba anahtar Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale üzere 75 lirası motorin ve 46 lirası matbua oluşmak için hep 121 liralık bindi verilecek.
EN FAZILETLI IFA CEHRE VE ÇELTİKTE
Dekar başına arz efdal bindi ödemesi cehre ve çeltikte olacak. Buna bakarak, iğ ve çeltik üretenlere dekar başına 250 liralık mazot ve 21 lira basılmış desteği başlamak amacıyla toplamda 271 liralık; nohut, ark fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 teklik mazot ve 21 lira matbua desteği kalkışmak için 96 teklik; kumpir ve soya üreticilerine dekara 125 lira motorin ve 21 liralık gübre girmek amacıyla 146 liralık; hava ayçiçeğinde dekara 88 liralık süt ve 21 teklik gübre desteği oluşmak üzere toplam 109 teklik bindi ödemesi yapılacak.
Dane mısır ve fındık ve diğer ürünlerde motorin desteği dekara 62 lira, matbua desteği 21 lira atılmak amacıyla 83 teklik, kanolada dekara 88 liralık motorin ve 21 teklik matbu desteği başlamak üzere toplam 109 lira, aspir için dekara 76 liralık mazot ve 21 teklik basma tevessül etmek üzere 97 teklik destek ödenecek.
Kuru soğan, yaş çay ve zeytinde dekara 63 teklik motorin ve 21 teklik matbua tutmak üzere 84 lira, ağızotu bitkilerinde dekara 94 lira mazot ve 21 liralık matbua desteği ile 115 lira bindi ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MOTORIN DESTEĞİ SAĞLANACAK
Ekincilik destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere birlikte destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri için 38 teklik süt desteği verilecek.
ORGANİK BASMA DESTEĞİ ARTMADI
İlk posta 2019 yılında ödenmeye başlanan cani uzvi-organomineral basma desteği kapsamında örgensel gübre kullanan çiftçilere verilen bindi miktarı değişmedi. Uzvi tezek kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı amacıyla dekara 20 liralık bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Yerey Çözümleme Desteği, minimal 50 dekar ve üzeri ekincilik arazilerinde, ilave değme 50 dekara büyüklüğünde ayrımsız çözümleme üzere Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca mezun Yer Analiz laboratuvarlarına çözümleme başına güzeşte yıl 40 teklik olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen organik tarım desteğinde herhangi bir çoğalma yapılmadı. Birinci kategoride bireysel ürün sertifikası ile üretim yapanlara sabık sene olduğu kabilinden dekara 100 lira, bir kategoride müstahsil grubu ürün sertifikasıyla istihsal yapanlara 50 lira ödenecek. İkinci kategoride ferdî işaret sertifikasıyla üretim yapanlara 40, takım sertifikasıyla istihsal yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 teklik destek ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi tarım desteklerinde birlikte temas artış yapılmadı. Güzeşte yıl olduğu kabilinden gani tarım uygulamalarında dekar başına 150 lira ile 10 lira arasında mütebeddil oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Araç Sistemi ve Örgensel Tarım Vukuf Sistemi’ne mukayyet, organik statüde bulunan kovanlar için halis yetiştiriciliği özne çiftçilere kapçık başına 15 liralık bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine kayran bazlı gelir desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira yerine ödenecek. Cani organik-organomineral basma desteği kapsamında dekara 20 teklik sübvansiyon ödemesi yapılacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 liralık destek verilecek.
FARK ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN HOPPADAK YAŞ ÖZ DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler için verilecek destekler bile tayin edildi. Buna bakarak, 2022 istihsal yılında prim desteği yerine adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen vakit kaybetmeden gözyaşı çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Özge ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 istihsal yılında olduğu gibi 2022 yılında de çevre günâşık, kuru fasulye, nohut, mercimekte kilogram başına 50 kuruş destek verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, kuş yemi mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve kuş yemi zeytinde 15 kuruş sübvansiyon primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDELIK 50 DESTEK ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen ayırt ödemesine ilave yüzdelik 50 bindi ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar aut dane mısıra tutma ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK
Cumhur Reisi Kararı uyarınca, Türkiye Tarım Havzaları Istihsal ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin nahiye dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere süt, matbu, fark ödemesi, sıkıntılı içi sertifikalı tohum kullanım, ağızotu bitkileri ve fındık düz bazlı dirimsel desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Tarım Havzaları Istihsal ve Sübvansiyon Modeli kapsamında ağızotu bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üzerinde kaba ağızotu tarh etmek amacıyla çok almanak ve tek almanak ağızotu bitkileri ekimi işleyen üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına kalkışmak için korunga üzere 90 liralık, tek almanak yem bitkileri üzere 60 teklik, silajlık ekilişler (yapışkan/cılız) üzere 60 teklik, bileşimli çayır mera amacıyla 150 liralık, çok almanak yemleme bitkilerinde kirli olanlar üzere 90 lira, arık olanlar için de 40 teklik ve silajlık ekilişler üzere 100 liralık olacak.
Yer altı sularının dar seviyede ve akarsu kısıtı olduğunun Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca tespit edildiği havzalarda bu sene ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük amacıyla ağızotu bitkisi desteğine arttırma yüzde 50 bindi verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA DESTEK
Hayvancılık alanında, programlı aşıları bitmiş, 4 ay ve vücut yaşta, ilkine buzağılama yaşı yer çok 960 aktarılma yahut serencam iki buzağılama arası sunu çok 600 gün olan ineklerin doğan buzağıları için efsanevi başına 500 lira bindi sağlanacak.
Balkı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Cıvıl Cıvıl, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’bile doğan buzağılar için arttırma 200 liralık ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, eğreti tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 lira bindi ödenecek.
Buzağı bindi şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme birim miktarlarının 20 başa kadar tüm, 21-100 başa büyüklüğünde yüzde 75’i, 101-500 mebde amacıyla yüzdelik 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI
Dişi mandalar üzere 500 lira, esas kütüğüne mukayyet calip mandalar amacıyla arttırma 300 teklik, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve üst malaklar için 500 teklik, gerçeklik kütüğüne mukayyet malaklar üzere dahi ilave 300 liralık, müstear tohumlamadan doğan malaklara antrparantez arttırma 500 lira bindi ödenecek.
Islah amaçlı benzin zımni analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzin nitelik kriterlerini sağlayan müstear tohumlamadan doğan saf sütçü yahut kombine soy beher alık için 100 liraya büyüklüğünde bindi verilecek.
En beş altı 1 kafa, en çok 50 çıban düve (camız dahil) alımına birlikte bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı ev içre zade ve düve merkezlerinden gerçekleştirme edilen düvelere ise yüzdelik 50’si kadar tutma ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan ari işletme desteği, maya boğalar dışındaki 6 kamer vücut yaştaki eş hayvanlar dış, eksiksiz sığırlar üzere hayvan sahiplerine 600 lira ifa gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ödeme birim miktarları 500 başa kadar eksiksiz, 501 çıban ve üst amacıyla yüzdelik 50’sine kıymet gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrıca Musaddak Süt Çiftliği Sertifikası’na cemaat işletmelerdeki üryan işletme desteği kayran yekpare sığırlar üzere arttırma 100 liralık destek verilecek.
Vekillik anahtar sistemlerine mukayyet, daraç içre doğmuş ve besi süresini tamamlamış ayvaz sığırlarını (camız karışma) mevzuatına makul kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça ırk ve asıl bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 esas için (200 esas karışma) efsanevi başına dönem ve ünite eşit üzerinden 500 teklik bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA DESTEK VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, güdücü istihdam desteği, 100 kelle ve eğin anaç kucak keçi varlığına eş işletmelere veya çobanlara 12 bin liralık namına ödenecek.
Maya koyun-inatçı yetiştiricileri birliklerine üye yetiştiricilerin, Bakanlık taşıt sistemlerine mukayyet anaç kucak başına 50 lira, kart gâvur başına 50 liralık, anaç ankara keçisi başına arttırma 20 teklik, göçer yetiştiricilerine deneyli koyun direngen başına arttırma 2 liralık destek ödemesi yapılacak.
Bir esbak yılın kart koyun-gâvur desteğini kayran ve destekleme yılında deneyli koyun muannit sayısını artıran işletmelere, bir geçmiş yılın kuzu ve oğlaklarının, destekleme yılında anaç koyun, inatçı vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 liralık bindi ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE DESTEK
Moher ve Yapak Tarım Satma Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) kapalı kooperatiflere, Damızlık Koyun Direngen Yetiştiricileri Birlikleri’ne veya Bakanlığa mukayyet yün el işi tesislerine yetiştirici makbuzu karşılığında satan ve Moher Anahtar Sistemi (TKS) Bilim Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 liralık, sermaye tiftiğin kilogramına 60 lira, tali tiftiğin kilogramına 25 liralık, sözleşmeli istihsal kapsamında üretilen tiftiğe de ilave 10 lira ifa yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz evlat sağlayan Kozalak Tarım Mir Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 teklik, ürettiği gözyaşı ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya canlılık alanı kozadan flatürle harir çekimi ve el işi olan tüzel kişilik vasıflarına topluluk işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 liralık ödeme yapılacak.
BİRLİKLERE ORGAN ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Nezaret Arıcılık Pusat Sistemi’ne mukayyet, biçim birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/veya üretici birliklerine üye üreticilerine de arılı kovan başına 30, üye olmayanlara 20 teklik, Bakanlıktan üretim izni almış maya ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları maya arı beyi başına 100 lira destek sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar üzere hayvan sahiplerine, kocabaş efsanevi atıkları için bin 400 teklik, küçükbaş hayvan atıkları üzere 250 liralık atılan desteği, efsanevi hastalıkları ile savaşım çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hızma uygulamaları üzere uygulayıcılara büyükbaş efsanevi başına 2 lira, küçükbaş hayvan başına ise 1,5 lira destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA DESTEK
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilo dahil, alabalık üzere kilogram başına 1 liralık, bakir türlere 3 liralık, merbut sistem üretime 2 teklik, kilo üstü ala yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar lira, midye amacıyla kilogram başına 50 kuruş destek sağlanacak.
10 bin adede büyüklüğünde kuluçkalık maya ala desteği balık başına 60 lira, yerey havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram dahil kilogram başına 2 lira verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan genetik kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça uygulanan projeler üzere yetiştiricilere, kocabaş koruması amacıyla hayvan başına 1000 teklik, küçükbaş korumaya efsanevi başına 150 teklik, sığır pedigrili korumaya bin 200 lira, salt korumaya kovan başına 80 liralık, ipek böceği korumaya kilogramda 170 teklik, düzelti programındaki kucak, muannit ve yavrularına el elinde düzeltme seçkin sürüde efsanevi başına 150 teklik, aya sürüde 100 teklik, halk elinde camız ıslahı (iri manda), sevir ve yıl içre doğuran iri mandaya hayvan başına 2 bin liralık, sene içre doğurmayan anaç mandaya hayvan başına 1200 teklik, damızlığa hasrolunmak amacıyla seçilen evcil sığır (düve/kele) efsanevi başına bin 500 lira, damızlığa ayrılmayan için bin 300 teklik, damızlık eş materyale (antrenör-teke) hayvan başına seçkin sürüde 350 teklik, aya sürüde 250 lira bindi sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA DESTEK
Yurt içi sertifikalı soy sop kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir için 10 liralık, kanola üzere 30 teklik, süsen üzere 8 liralık, rüşvet, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik üzere 50 teklik, cılız fasulye, yasmık ve yonca amacıyla 60 teklik, nohut üzere 50 liralık, patates için 200 liralık, fiğ, yemleme bezelyesi, korunga ve soya amacıyla 45 teklik, düzlük fıstığı için 34 lira ödeme gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/rekiz tasarruf desteği, antep fıstığı, koz, badem, mavi incir ve aronya için 400 teklik, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, sarıerik, ekşi kiraz, zeytin, ayrıksı kâr türleri ve muallak (nar ve muz hariç) için 280 teklik, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi amacıyla da dekar başına 400 liralık olacak.
Yurt zarfında sertifikalı sulp üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, güçlükle içinde satışını gerçekleştiren, Bakanlık aracılığıyla yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşu akseptans edilen ÇKS’ye mukayyet çiftçilere bu yıl ürettikleri muhtelif sertifikalı tohumluklarla orijinal/esas ve üstü tohumluklara da türüne göre kilo başına 0,1-5 teklik sınırlı içi sertifikalı evlat istihsal desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı ağaç başına 0,5 liralık, aşısız dikme başına ise 0,25 teklik destek sağlanacak.
ÇİFTLİK MUHASEBE VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Kom Saymanlik Bilgi Zehir Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve geçen yıl kayıt altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 teklik ödenecek.
Zirai yayım ve danışmanlık desteği namına, Bakanlıkça yetkilendirilerek zirai neşir ve danışmanlık hizmeti sunan erkin tarım danışmanları ile ekincilik odası ve müstahsil örgütlerinde yeryüzü çok 5 ekincilik danışmanı görünmek amacıyla istihdam edilen beherglas ekincilik danışmanı amacıyla 72 bin lira ödenecek. Ödemeler denk 2 dilim halinde gerçekleştirilecek.
